شماره دوم نشریه «Observatory» منتشر شد

در شماره دوم Observatory، شماری از دستاوردهای برجسته علم‌ و فناوری در جهان در قالب گزارش‌ها و مصاحبه‌های موشکافانه و با زبانی ساده به رشته تحریر درآمده است.

سرطانی که در ابتدا نادر تصور می‌شد

در سال 1853 جان آدامز، جراح بیمارستان لندن، در گزارش‌ پزشکی یک بیمار چنین نوشت «بیماری بسیار نادری است.» وی نخستین کسی بود که با مطالعات بافت‌شناسی بیمار مذکور، سرطان پروستات را کشف کرد! این بیماری هم‌اکنون در جهان به دومین سرطان شایع میان مردان بدل شده است. به گزارش پژوهشکده سرطان دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز پس از سرطان‌های معده و ریه، سرطان پروستات از نظر تعداد مرگ‌ومیر ناشی از سرطان جایگاه سوم را در ایران قرار دارد. اما آیا می‌توان جلوی رشد سرطانی این سرطان را گرفت؟

تقابل داروی هوشمند و بدن باهوش

چندی پیش پیامی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که حرف دل بسیاری از خوانندگانش بود. «شعوری که استامینوفن واسه تسکین دردای آدم داره، خیلی از آدما ندارن!» آیا واقعاً استامینوفن دارویی باشعور محسوب می‌شود؟ در واقع استامینوفن حتی التهابی که درد از آن ناشی می‌شود را هم تسکین نمی‌دهد. بلکه سبب می‌شود مغز ترکیباتی که باعث احساس درد می‌شوند را آزاد نکند. در نتیجه بدون رفع منشأ درد، صرفاً حس درد به حالت سکوت درمی‌آید. اما توانایی همه داروها، به قابلیت‌شان در سرکوب درد ختم نمی‌شود. دارویی‌هایی که جنبه درمان دارند از به اصطلاح شعور یا هوشمندی بالاتری برخوردارند.

 

همچنان در جستجوی آب

تاریخ می‌گوید که بزرگ‌ترین تمدن‌های بشری در کنار رودخانه‌ها، آبرفت‌ها، جنگل‌های بارانی و جلگه‌ها شکل گرفته‌اند؛ تمدن‌هایی که اکنون با گذشت هزاران سال، جهانی متفاوت را در کنار هم رقم زده‌اند. طی گذشت این مدت، شاید آداب و رسوم، فرهنگ و سبک زندگی متمدنانه تغییر کرده باشد اما با وجود پیشرفت شگرف فناوری، بشر امروز نیز همچون گذشتگانش به دنبال استفاده از منابع آب برای توسعه کشاورزی است. سازمان ملل متحد پیش‌بینی‌ می‌کند که تا سال 2050 جمعیت جهان حدود 2 میلیارد نفر افزایش یابد و این یعنی فشار مضاعف بر تولیدات کشاورزی برای رفع نیازهای اولیه مردم. اما آیا کشاورزی به سبک اجداد متمدنمان، یا حتی آن‌چه امروز در کشاورزی سنتی رخ می‌دهد، می‌تواند پاسخگوی نیازهای غذایی این جمعیت باشد؟

فالش‌های مرگبار

دو ر می فا سو لا سی هفت نت اصلی موسیقی است. هر نت فرکانس مخصوص به خود را دارد. اگر فرکانس نتی که نواخته می‌شود، بالاتر یا پایین‌تر از فرکانس استاندارد آن نت باشد از اصطلاح «فالش زدن» استفاده می‌شود؛ همان صدای گوش‌خراشی که تمایل به ادامه شنیدن موسیقی را از بین می‌برد. فالش (Falsch) کلمه‌ای آلمانی و به معنای خطاست. البته تنها موسیقی نیست که خطا در اجرای اجزای سازنده‌اش منجر به خروجی غیردلخواه می‌شود؛ گاهی سلول‌های بدن نیز دچار فالش زدن در اجرای کدهای ژنتیکی‌شان می‌شوند.