اخبـــار جایـزه مصطفی (ص)

پس از شکل‌گیری ایده احمد حسن درباره کاوش مخازن نرم‌افزاری (MSR)، او به تلاشی جدی برای ایجاد یک اجتماع علمی پیرامون این ایده دست زد. تلاشی که به نظر می‌رسد به اندازه ایده‌‌ علمی‌اش، موفقیت‌آمیز بود.

با نگاهی ذره­‌بینی به پیرامون خود وارد سرزمینی از ناشناخته‌ها می­‌شویم؛ دنیایی که در هر گوشه‌اش، میکروارگانیسم‌های بی‌شماری زندگی می‌کنند و هر کدام روایتگر داستانی متفاوت از پیچیدگی حیات هستند. در این میان، ویروس‌ها باوجود ساختار نسبتا ساده­ شان، از اسرارآمیزهای جهان هستی هستند. موجوداتی که مرز زنده بودن و نبودن را در هم می‌شکنند. آن­ها، حیات خود را مدیون میزبانان بداقبال خود هستند و خارج از سلول هدف، چیزی جز یک بسته ژنتیکی خاموش نیستند. ویروس ­ها نه نفس می­کشند، نه غذا می­خورند و نه حتی می­توانند تکثیر شوند؛ اما همین موجودات بی­ آزار، زمانی که سلول هدف خود را پیدا کنند جانی تازه می­‌گیرند و با تسخیر کامل آن، کارخانه‌ای برای تولید نسخه‌های بیشتری از خود تأسیس می­کنند. این کارخانه ­های سلولی ممکن است از جنس باکتری، گیاه و یا هر موجودی باشند اما داستان ما از آنجایی آغاز می­­‌شود که سلول­‌های انسانی درگیر ویروسی فرصت­‌طلب شوند.

اگر تاریخ رایانش را همچون درختی در نظر بگیریم، سامی ارول گلنبه نه شاخه و نه تنه آن، بلکه یکی از حیاتی‌ترین ریشه‌های آن خواهد بود. 

سالنامه ٢٠٢۴ کامستک به همکاری گسترده میان بنیاد علم و فناوری مصطفی^(ص) و کمیته دائمی همکاری‌های علمی و فناوری سازمان همکاری اسلامی پرداخته است.

در شماره دوم Observatory، شماری از دستاوردهای برجسته علم‌ و فناوری در جهان در قالب گزارش‌ها و مصاحبه‌های موشکافانه و با زبانی ساده به رشته تحریر درآمده است.

در سال 1853 جان آدامز، جراح بیمارستان لندن، در گزارش‌ پزشکی یک بیمار چنین نوشت «بیماری بسیار نادری است.» وی نخستین کسی بود که با مطالعات بافت‌شناسی بیمار مذکور، سرطان پروستات را کشف کرد! این بیماری هم‌اکنون در جهان به دومین سرطان شایع میان مردان بدل شده است. به گزارش پژوهشکده سرطان دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز پس از سرطان‌های معده و ریه، سرطان پروستات از نظر تعداد مرگ‌ومیر ناشی از سرطان جایگاه سوم را در ایران قرار دارد. اما آیا می‌توان جلوی رشد سرطانی این سرطان را گرفت؟

چندی پیش پیامی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که حرف دل بسیاری از خوانندگانش بود. «شعوری که استامینوفن واسه تسکین دردای آدم داره، خیلی از آدما ندارن!» آیا واقعاً استامینوفن دارویی باشعور محسوب می‌شود؟ در واقع استامینوفن حتی التهابی که درد از آن ناشی می‌شود را هم تسکین نمی‌دهد. بلکه سبب می‌شود مغز ترکیباتی که باعث احساس درد می‌شوند را آزاد نکند. در نتیجه بدون رفع منشأ درد، صرفاً حس درد به حالت سکوت درمی‌آید. اما توانایی همه داروها، به قابلیت‌شان در سرکوب درد ختم نمی‌شود. دارویی‌هایی که جنبه درمان دارند از به اصطلاح شعور یا هوشمندی بالاتری برخوردارند.

دومین شماره از پادپخش (پادکست) "رصدخانه" با روایتی علمی از ژن‌ها، پروتئین‌ها و فناوری‌های نوین برای درمان هدفمند سرطان منتشر شد!

تاریخ می‌گوید که بزرگ‌ترین تمدن‌های بشری در کنار رودخانه‌ها، آبرفت‌ها، جنگل‌های بارانی و جلگه‌ها شکل گرفته‌اند؛ تمدن‌هایی که اکنون با گذشت هزاران سال، جهانی متفاوت را در کنار هم رقم زده‌اند. طی گذشت این مدت، شاید آداب و رسوم، فرهنگ و سبک زندگی متمدنانه تغییر کرده باشد اما با وجود پیشرفت شگرف فناوری، بشر امروز نیز همچون گذشتگانش به دنبال استفاده از منابع آب برای توسعه کشاورزی است. سازمان ملل متحد پیش‌بینی‌ می‌کند که تا سال 2050 جمعیت جهان حدود 2 میلیارد نفر افزایش یابد و این یعنی فشار مضاعف بر تولیدات کشاورزی برای رفع نیازهای اولیه مردم. اما آیا کشاورزی به سبک اجداد متمدنمان، یا حتی آن‌چه امروز در کشاورزی سنتی رخ می‌دهد، می‌تواند پاسخگوی نیازهای غذایی این جمعیت باشد؟