افقهای روشن در درمان سرطان با نانوذرات

در گزارش اول کافهعلم 23 به معرفی نانوذرات و نقش آنها در درمان سرطان پرداخته شد. در این گزارش به بررسی چالشهای این روش درمانی و وضعیت آن در ایران میپردازیم.
به گزارش ستاد ارتباطات و ترویج بنیاد علم و فناوری مصطفی (ص)، درمان با نانوذرات با وجود مزایای فراوانی که دارد، با موانع متعددی روبهرو است که از آن جمله میتوان به شناسایی دقیق هدف درمان، مقابله با مقاومت دارویی سلولهای سرطانی و طراحی بهینه نانوذرات اشاره کرد. در این مسیر، استفاده از بیوانفورماتیک و همکاریهای بینرشتهای میتوانند موثر واقع شوند.
رویکردی نوین اما چالشبرانگیز
با تمام مزایای نانوذرات، هنوز چالشهایی در مسیر استفاده از آنها برای درمان سرطان وجود دارد. نانوذرات باید بهگونهای طراحی شوند که دارو را بهطور مستقیم به سلولهای سرطانی برسانند و از اثرات جانبی بر سلولهای غیرهدف جلوگیری کنند. چالش دیگر این است که سلولهای سرطانی به مرور زمان با درمانهای مختلف مقابله میکنند. دکتر قرقانی در این باره گفت: (( یکی از راههای مقابله با مقاومت دارویی سلولهای سرطانی، استفاده از رویکرد درمانی ترکیبی است. این روش، بهویژه در درمان سرطانهای مقاوم به دارو، مؤثر واقع شده و میتواند اثربخشی درمان را افزایش دهد.))
بیوانفورماتیک و انتخاب بهترین نانوذره
انتخاب یا طراحی دقیق نانوذرات برای افزایش کارآمدی این روش درمانی بسیار مهم است. دکتر قرقانی در این باره به نقش بیوانفورماتیک اشاره کرد: ((استفاده از بیوانفورماتیک، بهعنوان پلی بین علوم کامپیوتر و زیستشناسی، کمک شایانی میکند.)) این علم با تحلیل و بررسی دادههای بیمار و شبیهسازیهای کامپیوتری، قادر است مارکرهای زیستی خاص سرطانها را شناسایی کنند. به این ترتیب، این امکان را به محققان میدهد که بهترین نانوذره را برای حمل دارو به نقطه هدف انتخاب کرده یا نانوذرات جدید و مؤثرتری طراحی کنند.
جایی که علوم دست به دست هم میدهند
مبارزه با سرطان یکی از بزرگترین چالشهای پزشکی در دنیاست. در ایران نیز تحقیقات گستردهای در زمینه نانوذرات و کاربرد آنها در درمان بیماری در حال انجام است. با توجه به پیشرفتهای این تحقیقات در ایران، میتوان به روشهای نوین درمان سرطان امیدوار بود. با وجود این پیشرفتها، کمبود همکاریهای بینرشتهای، یکی از چالشهای عمده است. دکتر قرقانی در این خصوص اشاره کرد: ((در صورتی که محققان از رشتههای مختلف علمی با هم همکاری کنند، میتوانند دستاوردهای بسیار ارزشمندی در این حوزه داشته باشند. این همکاریهای بینرشتهای میتوانند سرعت پیشرفتهای علمی و درمانی در این زمینه را افزایش دهند.))
کافهعلم برنامهای علمی-ترویجی است که فضایی دوستانه و گفتگومحور جهت آشنایی با دستاوردهای پژوهشگران و دانشمندان، فراهم میکند. مهمان کافهعلمها، اساتید یا مروجان علمی هستند که تلاش میکنند موضوعات علمی را به زبانی ساده برای حاضران بیان کنند. کافهعلم، فرصت خوبی را در اختیار دانشجویان و علمدوستان قرار میدهد تا بتوانند سوالات خود را از مهمان برنامه بپرسند.