ناچار از همکاری علمی و پذیرش تغییر هستیم
دانشمندان مسلمان با اشاره به راهکارهای بهبود همکاریهای علمی گفتند برای بقا در این جهان، ناچار از همکاری علمی و پذیرش تغییر خود و تفاوتهای طرف مقابل در این زمینه هستیم.
به گزارش ستاد ارتباطات و اطلاع رسانی بنیاد مصطفی(ص)، دانشگاه علوم پزشکی تهران میزبان ششمین نشست استپ در حوزه سلامت بود و پنل همکاری های علمی در زمینه سلامت و درمان و تاسیس شبکه همکاری با حضور رسول دیناروند، رئیس گروه علم و فناوری زیستی و پزشکی جایزه مصطفی(ص) استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، اوگور شاهین استاد ترکیه‌ای تبار دانشگاه ماینتس آلمان، نعیم اخترخان استاد دانشگاه بورگوندی هند، زلکیفلی ادریس (Zulkifli Idrus) استاد دانشگاه پوترای مالزی و یوسف باران رئیس دانشگاه ازمیر ترکیه و به مدیریت محمد عبداللهی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و دبیر علمی کمیته سلامت برگزار شد.
در این پنل محمد عبداللهی ابتدا توضیحی در مورد وضعیت کلی تحقیقات ارائه کرد و گفت: تغییرات اقلیم موجب وخیم شدن وضعیت محیط‌زیست و انتشار آلودگی خاک و آب شده که روی مواد غذایی نیز تاثیر گذاشته‌اند و در نهایت به افزایش بروز بیماری‌ها در افراد شده‌‌اند.
وی ادامه داد: برای نمونه وجود فلزات سنگین در آب بعضی کشورها موجب به ایجاد دیابت در افراد شده است. بنابراین قصد داریم تغییرات ژنتیکی را بر اثر این نوع آلودگی ها بررسی کنیم؛ اقدامی که بعضی شرکت های داروسازی در دستور کار دارند.
رئیس پژوهشکده علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران در ادامه به شبکه‌سازی دانشمندان اسلامی اشاره کرد و گفت: باید چالش های پیش روی شبکه سازی را بشناسیم، فرهنگ و زبان مختلف، منابع مالی محدود از جمله این موانع است که می توان با فرصت هایی بر آنها غلبه کرد؛ فرصتها شامل مشابهت‌ها در جوامع اسلامی، وقف علمی، سازوکارهای حمایتی در سازمان همکاری های اسلامی است.
وی با تاکید بر نزدیکی دانشگاه به جامعه گفت: صرفا انجام پژوهش های بنیادی در دانشگاه مفید نیست؛ همچنین صنایع باید از اقدامات دانشگاهها باخبر باشند.
نعیم اخترخان نیز با تاکید بر کار گروهی گفت: کارگروهی در بسیاری دانشگاهها و موسسات کشورهای اسلامی جدی گرفته نمی شود.
زلکیفلی نیز به اعزام محققان اسلامی به کشورهای اسلامی اشاره کرد و گفت: زیست بوم تحقیقات در این کشورها با کشورهای اسلامی متفاوت است و ما باید زیست بوم تحقیقاتی خود را قوی کنیم.
*اولویت های تحقیقات را بشناسیم
وی افزود: در کشورهای پیشرفته اولویت هایی برای تحقیقات وجود دارد اینها مسائل بنیادین هستند باید سازوکار حمایتی درستی برای حمایت از دانشمندان داشته باشیم.
یوسف باران نیز گفت: اگر بخواهیم در این جهان زندگی کنیم، همکاریهای ما باید ادامه یابد و تغییر را بپذیریم.
وی افزود: مساله این است که چقدر از فناوری جدید استفاده می کنیم؛ راههای زیادی برای نزدیکی ملت ها هست؛ اما علم بهترین راه برای نزدیکی کشورها به شمار می آید؛ زیرا هیچ فرهنگ یا ساختار سیاسی نیست که در برابر علم مقاومت کند.
وی با توضیح در مورد چالش های جهانی گفت: ما هر روزه به منابع غذایی بیشتر، حل مشکلات سختتر نیاز داریم. از یک سو تغییرات اقلیم، مقاومت های دارویی و تبعیض های مختلف زندگی بشر را تهدید میکنند. دانشگاه ها رهبران آینده جهان را تربیت و دانش تولید میکنند
وی در مورد عناصر ضروری همکاری های علمی گفت: موفقیت و تاثیر دانشگاه ها، شفافیت و سادگی، اعتماد به نفس، سهیم شدن و آماده برای تغییر و پذیرش تفاوتهای همکاران علمی ما، ناامید نشدن و استمرار و پشتکار داشتن در انجام این همکاری ها مهم است.
شاهین نیز جنبه های دیگری از همکاریهای علمی را بیان کرد و گفت: یک جنبه توانایی انجام علمی است و کشورهای اسلامی باید منابع مالی را افزایش دهند و در غیر اینصورت موفق نمی شوند و دست کم باید ۳ درصد از تولید ناخالص داخلی به تحقیقات اختصاص یابد.
وی اشاره کرد: فقط دولت نباید سرمایه‌گذاری کند بلکه شرکت‌های مختلف خصوصی نیز باید برای حمایت از فناوری هزینه کنند که در کشورهای توسعه‌یافته این امر خیلی دیده میشود. دانش باید با دستاوردی مفید ارتباط یابد و باید دید هر کشوری به چه نوع تحقیقاتی نیاز دارد و بعد ان تحقیقات را با نیازها مرتبط کرد.
نکته دیگر این است که فناوری در این سیاره به سمت دموکراتیک‌شدن پیش میرود یعنی امروزه فناوری زودتر از ۲۰ سال قبل به کشورهای مختلف می‌رسد و استفاده و توسعه آن در کشورهای در حال توسعه کمتر زمان می برد.
* 6 مولفه ضروری برای بهبود و افزایش تحقیقات در کشورهای اسلامی
رسول دیناروند نیز در ارائه خلاصه‌ای از صحبت های سخنرانان در 6 مولفه اظهار داشت: باید برای بهبود فعالیت های علمی همکاری کنیم. همکاری گروهی در دانشگاهها و موسسات اسلامی خوب نیست، زیست بوم تحقیقاتی در کشورهای ما باید بهبود یابد؛ همچنین برای بقا باید تغییرات را بپذیریم و باید با دیگران همکاری کنیم.
به گفته دیناروند زیست بوم و فرهنگ مهم است؛ فرهنگ کنجکاوی در میان دانشمندان و نسل جوان به افزایش و بهبود تحقیقات کمک می کند.
